Izrael

Na tym niewielkim fragmencie lądu miedzy Wzgórzami Golan, Morzem Śródziemnym i półwyspem Synaj skupiały się wielkie wydarzenia czasów starożytnych. Na tych terenach toczyły się historie opisane w Starym Testamencie, tu narodziło się chrześcijaństwo.

Niesamowite jest to, że państwo mające zaledwie 70 lat (Izrael powstał w 1948r.) ma na swoim terytorium wiele miejsc liczących 2 tysiące (i więcej) lat. To właśnie tutaj przyszedł na świat Jezus, tu dokonywał cudów i tu został ukrzyżowany, a nazwy takie jak Nazaret, Betlejem, Góra Oliwna czy rzeka Jordan mówią same za siebie.

Ale nie tylko ze względów religijnych warto zobaczyć Izrael. Na obszarze niewiele mniejszym niż województwo wielkopolskie (ok 20 tys km2) są też starożytne ruiny i inne ciekawe zabytki, zapraszające na wypoczynek ośrodki SPA, cuda natury, niezwykle krajobrazy i oczywiście ludzie, których zwyczaje i sposób życia warto poznać.

Najlepszy czas, aby odwiedzić Izrael, to nasza wiosna albo jesień. My byliśmy w listopadzie i jak się okazało była wtedy pogoda idealna. Zimą trzeba się liczyć z temperaturami spadającymi do 0 stopni Celsjusza, a nawet opadami śniegu. Latem z kolei jest zbyt gorąco.

Przy planowaniu podróży trzeba też wziąć pod uwagę święta religijne. Kusząca wydaje się zwłaszcza wizyta w Izraelu na Boże Narodzenie lub na Wielkanoc. Można wziąć udział w uroczystościach odbywających się dokładnie tam, gdzie 2 tysiące lat temu miały miejsce upamiętniane właśnie wydarzenia. Ale w tum czasie trzeba się liczyć z wyższymi cenami: za nocleg i bilety lotnicze. Samo zwiedzanie, ze względu na tłumy turystów będzie też mocno utrudnione.

Izrael ma dostęp do w sumie trzech mórz: Martwego, Śródziemnego oraz dzięki 7 kilometrowemu pasowi wybrzeża – Czerwonego.

I Izraelu popularne jest powiedzenie: „Jerozolima się modli, Hajfa pracuje, a Tel Aviv się bawi”.

Nowe technologie i przemysł wojskowy to główne źródła dochodu Izraela. Dopiero na trzecim miejscu jest turystyka.

Kolejne popularne powiedzenie to: „Nie jest ważne, czy pada w Izraelu. Ważne, żeby padało w USA”. Większość żywności jest importowana do Izraela z USA.

Chętniej Arabowie pojawią się  w żydowskiej dzielnicy, niż Żydzi w arabskiej, zaś Palestyńczyków, jeśli chcą wyjechać poza obszar Autonomii Palestyńskiej, czekają liczne ograniczenia.

W Izraelu mieszka ok 7,4 mln osób: 5,6 mln Żydów i 1,8 mln Arabów. W Izraelu współżyją ze sobą ludzie z ponad 80 krajów. Ponad połowa Żydów urodziła się poza granicami tego kraju. To dlatego społeczność Żydowska jest bardzo niejednorodna. Oprócz tych, którzy urodzili się w Izraelu, mieszkają tu Żydzi aszkenazyjscy (zazwyczaj najlepiej wykształceni i zamożni), sefardyjscy (przybyli z Półwyspu Iberyjskiego i Afryki Północnej), jemeńscy, rosyjscy, amerykańscy, francuscy, latynoscy, etiopscy i polscy. Najbardziej ortodoksyjni wyróżniają się strojem i fryzurą. Kobiety noszą peruki i długie suknie zapięte pod samą szyję, a twarze mężczyzn poza kapeluszami wyróżnione są długi pejsami. Bardziej liberalni noszą tylko jarmułki.

Jaka jest różnica między Żydami a Izraelczykami? Ci piersi mają w Jerozolimie Mur Zachodni, znak duchowej tożsamości, do jakiej tęsknili dwa tysiące lat. Ci drudzy często nie wierzą w Boga, ale wierzą w swoją armie. Najlepszą na świecie.

W trakcie naszej siedmiodniowej podróży do Ziemi Świętej nie zdążyliśmy odwiedzić zbyt wiele miejscowości. Postawiliśmy na dogłębne zapoznanie się z dwoma najważniejszymi miastami Izraela…

dzień 1: przylot – Tel Aviv

dzień 2: Tel Aviv – Jaffa

dzień 3: Tel Aviv – Jerozolima

dzień 4: Jerozolima (sobota —> szabat)

dzień 5: Jerozolima

dzień 6: Jerozolima – Betlejem – Jerozolima

dzień 7: Jerozolima – wylot

Izrael jest pięknym krajem i na pewno jeszcze tam wrócimy by zobaczyć więcej: Morze Martwe, pustynię Negev, Masadę, Morze Czerwone z cudownymi rafami koralowymi i oczywiście północ kraju z miejscami pełnymi zabytków i wspaniałej przyrody…

Informacje Praktyczne:

– dojazd: najlepiej samolotem, w 2017r. LOT uruchomił nowe połączenie lotnicze do Tel Aviv‚u z Warszawy, Wrocławia, Gdańska, Lublina i Poznania, ceny biletów w dwie strony od ok 270 PLN; do Izraela latają też Ryanair i Wizz Air; przelot trwa ok 4 godziny; już w Polsce na lotnisku turysta jest poddawany dokładnej kontroli , na lotnisku w Izraelu trzeba być trzy (!!) godziny przed wylotem samolotu gdyż kraj jest w stanie permanentnego zagrożenia terrorystycznego;  komunikacja kolejowa z sąsiednimi krajami praktycznie nie istnieje a drogi lądowe łączą Izrael jedynie z Jordanią i Egiptem

– wiza: Polacy nie potrzebuj a wizy jeśli pobyt nie przekroczy 90 dni; paszport przy wjeździe do Izraela powinien być ważny przez kolejnych 6 miesięcy. Jeśli nie chcemy mieć w paszporcie izraelskiego stempla (może uniemożliwić wjazd do niektórych krajów arabskich), trzeba poprosić o wbicie go na kartce papieru (pamiętajmy o tym także przy wylocie)

– waluta: szekle (ILS) podzielone na 100 agorot. 1 euro = 5,50 ILS, 1 ILS = 0,70 zł. Pieniądze można wymienić w bankach i hotelach, jak również – już bez prowizji, w kantorach (uważajcie na monety 10 szeklowe – często zdarzają się podróbki)

– transport: najlepszy środek transportu to autobusy państwowej sieci Egged; gęsta sieć połączeń umożliwia dotarcie do głównych turystycznych miejsc

– klimat: klimat śródziemnomorski czyli lato jest suche i gorące, zimy wilgotne z dużą ilością opadów zwłaszcza w górzystej północy; średnia temperatura powietrza latem wynosi 33 stopnie Celsjusza, a zimą 10 stopni Celsjusza; najlepsza pora na wizytę to wiosna i jesień (aura przypomina polskie lato).

– wyżywienie: gorący klimat sprawia, że kuchnia izraelska opiera się przede wszystkim na świeżych owocach i warzywach, rejon Morza Śródziemnego i Jordanu sprzyja hodowli drzew cytrusowych, wśród nich pomarańczy, cytryn i grejpfrutów; w pozostałych regionach hoduje się figi, owoce granatu, kiwi, paprykę i oliwki; w kraju zamieszkanym głownie przez Żydów dominuje kuchnia arabska; warto spróbować falafel (w ulicznych barach 8-15 szekli), kuskus, kebab, chlebek pita, humus; w Izraelu lunch spożywany jest między 13 a 16 – wówczas niektóre dania bywają tańsze nawet o połowę

– roboczy tydzień: w piątek po południu 18 minut przed zachodem słońca zaczyna się szabat. Trwa do zmroku następnego wieczoru do czasu kiedy na niebie ukarzą się trzy gwiazdy. Jego godziny są więc ruchome i zależą od pory roku. Podczas szabatu sklepy, urzędy, restauracje są zamykane, a transport publiczny nie kursuje (dostępne są tylko taksówki i transport „arabski”). Ta doba jest największym świętem żydowskim i ważnym aktem wiary każdego żyda. Szabat jest bowiem dniem modlitwy i oczekiwania na nadejście Mesjasza (bardziej ortodoksyjni żydzi nie korzystają w tym czasie z prądu, bo w elektrowni musiałby ktoś pracować). W podróży po kraju trzeba wziąć pod uwagę, ze w piątek wolne mają muzułmanie, w sobotę – żydzi, a w niedziele – chrześcijanie

– mężczyźni odwiedzający synagogi, Ścianę Płaczu muszą mieć nakrytą głowę.  W dzielnicach zamieszkanych przez ortodoksyjnych Żydów obowiązują długie nogawki i długie rękawy – bez względu na upał. W meczetach kobiety dodatkowo powinny mieć zakryte głowy. Wszyscy muszą przed wejściem do meczetu zdjąć buty.

– bezpieczeństwo: na terenach Autonomii Palestyńskiej (m.in. Betlejem, Hebron, Jerycho) należy poruszać się ze szczególną ostrożnością; aby zminimalizować wszelkie ryzyko należy bezwzględnie stosować się do wymogów władz izraelskich w zakresie środków bezpieczeństwa

– Ambasada RP w Izraelu: Soutine St. 16, Tel Aviv 64-684

1-7 listopada 2017r.