Okulary

W górach nasze oczy narażone są na atak promieni UV-A i UV-B. Promienie ultrafioletowe odbite od śniegu operują bardzo mocno, powodując w skrajnych przypadkach uszkodzenie wzroku. W wysokich górach konieczne są okulary o najwyższym stopniu ochrony przed słońcem (kategoria 4). Do trekkingu i na plażę wystarczy kategoria 3. Nawet modele ze świetną optyką muszą mieć boczne osłony chroniące przed wszędobylskim ultrafioletem. Okazuje się, że niewinnie wyglądająca rysa na górskich okularach może stanowić zagrożenie. Intensywne promieniowanie UV wdziera się przez zadrapanie i niczym laser uszkadza soczewkę i siatkówkę oka.

Dla osób z jasnymi tęczówkami lub, u których w rodzinie występuje zwyrodnienie plamki związane z wiekiem stosowanie okularów przeciwsłonecznych z wysokim filtrem jest wskazane na co dzień, niezależnie od pory roku. W górach zaś bez względu na kolor oczu okulary są niezbędnie konieczne.

Zgubienie w górach okularów czy gogli oznacza niejednokrotnie koniec wyprawy i koniec marzeń o zdobyciu szczytu. Może też oznaczać tragedię podczas schodzenia. Sama tego doświadczyłam. Wchodząc na Chimborazo (najwyższy szczyt Ekwadoru) nie zabrałam ze sobą okularów. I choć większość czasu wspinaliśmy się w nocy, a w ciągu dnia niebo było zachmurzone to i tak „poparzyłam” sobie oczy. Pieczenie oczu, łzawienie, uczucie piasku pod powiekami, piekielny ból oczu i w końcu całkowita utrata wzroku – to objawy: ślepoty śnieżnej”, która mnie dotknęła. Na szczęście byłam z partnerem, na którym mogłam polegać i który bezpiecznie sprowadził mnie z gór.

„Ślepota śnieżna” czyli utrata wzroku spowodowana odbitymi od śniegu promieniami słonecznymi na całe szczęście jest odwracalna. Wzrok wraca najczęściej po 2-3 dniach. Ale te kila dni to prawdziwy komar. Niemal niemożliwy do zniesienia ból. Poszkodowanego najlepiej umieścić w ciemnym pomieszczeniu lub w namiocie. Należy stosować zimne okłady na oczy i krople działające przeciwbólowo i przeciwzapalnie np. 1% Tropikamid, krople o działaniu przeciwbakteryjnym, np. Foxal, i żel Corneregel wspomagający gojenie rogówki.

W górach bardzo łatwo zgubić sprzęt. Wystarczy mała lawina, porywisty wiatr i już po okularach. Dlatego zawsze trzeba ze sobą zabrać zapasowe. Poza okularami z wysokim filtrem zawsze mam przy sobie parę gogli, które zakładam też gdy mocno sypie śnieg.

Gdy stracimy wszystkie okulary można zastosować wariant awaryjny. Z kawałka kartonu czy karimaty można wykonać prowizoryczną ochronę oczu. Wycina się odpowiedni kawałek, nakłuwa go, a następnie za pomocą sznurka, taśmy i gumki przymocowuje do głowy. Otworki zapewniają widoczność, ale dopływ promieni UV do oczu jest ograniczony.