Szerpowie

Szerpowie – lud mieszkający w Himalajach na wysokości od 3 do 6 tysięcy m npm m.in w Nepalu i w Tybecie. To rdzenna ludność tych rejonów. Turyści często mylą pojęcia – Szerpami nazywają ogólnie tragarzy, niezbyt mądrze pytając:

– W jakim wieku został Pan Szerpą?

Dawa Sherpa, który towarzyszył nam w drodze na Mount Everest

Tymczasem Szerpowie to zarówno grupa etniczna, jak i z dumą noszone nazwisko. Na przykład nasz „przewodnik szczytowy”  na Mount Everest nazywał się Dawa Sherpa.

Mało który Szerpa pracuje obecnie jako tragarz, to zajęcie dla uboższych przedstawicieli innych grup etnicznych, których w górach jest kilkadziesiąt. Szerpowie to elita turystyczno-wspinaczkowego biznesu: przewodnicy, menadżerowie hotelowi i sklepów ze sprzętem. Większość bardziej przedsiębiorczych Szerpów, jak i nasz Dawa, wynieśli się już dawno do Katmandu.

Całkiem niedawno naukowcy odkryli, że urodzeni na wysokościach Szerpowie w wysokich górach czują się bardzo dobrze, podczas gdy normalny człowiek w tych warunkach cierpi na chorobę wysokogórską. Odkryto, że  ma to podłoże genetyczne. Szerpowie jako jedyny lud na świecie mają zmodyfikowany gen odpowiedzialny za produkcję czerwonych ciałek krwi. Choroba wysokościowa (nudności, bóle głowy, obrzęki płuc i mózgu) to skutek niedotlenienia, bo na wysokościach zawartość tlenu w powietrzu jest mniejsza nawet ponad jedną trzecią. Organizm zwykłego człowieka broni się wówczas w ten sposób, że produkuje większą ilość czerwonych ciałek krwi odpowiedzialnych za transport tlenu w organizmie. Na dłuższą metę może to prowadzić do zbytniego zagęszczenia krwi, zakrzepów i do zawału. Zmutowany gen Szerpów sprawia, że nie wytwarzają większej ilości czerwonych ciałek, za to ciśnienie w ich tętnicach płucnych jest obniżone. Szybciej krążąca krew rozprowadza większą ilość tlenu po ich organizmie.

Szerpowie są wytrzymali i silni, ale organizm eksploatowany na dużych wysokościach narażony jest na choroby i kontuzje. Szerpowie często stają się kalekami, umierają młodo.