yerba mate

Yerba mate to gatunek drzewa (po polsku ostrokrzew paragwajski), pierwotnie rosnącego nad rzeką Parana. Jako pierwsi napar z jego liści, gałązek i kory pili Indianie Guarani, zaś jezuici w XVIIw.  założyli pierwsze większe plantacje. Dziś najbardziej popularna jest w Peru, Chile, Ekwadorze, Argentynie.

Obecnie jest to chyba najbardziej południowoamerykański z napojów, do tego pyszny i zdrowy. Dobrze działa na kości, oczyszcza krew, wzmacnia włosy, zwiększa odporność organizmu, zwalcza zmęczenie i redukuje stres.Yerba mate można pić na słodko lub gorzko, na ciepło lub zimno, ze skórką pomarańczy bądź limonką. Istnieje nawet „bawarka” z yerba mate. Yerba mate pija się w każdej sytuacji: w domu, w podroży (wtedy zabiera się ze sobą termos z gorącą wodą i dolewa co chwila do matero), a także w specjalnych yerberias, czyli kawiarenkach specjalizujących się w serwowaniu napoju.

matero i bombilla czyli zestaw do yerba mate na ulicznym straganie w Buenos Aires

Zestaw do picia składa się z:

– matero czyli naczynie zwykle zrobione z tykwy i ozdobione tradycyjnymi wzorami

– bombilla czyli metalowa słomka służąca do picia yerba mate. Jeden z jej końców jest rodzajem sitka, dzięki którymi pokruszone listki nie przedostają się do ust. Od czasu do czasu bombillę należy przeczyścić specjalną bardzo wąską szczoteczką

A jak zaparzyć yerba mate by nie straciła swych cudownych właściwości? Oto przepis:

1. wsyp yerba mate do naczynia (matero) – ważne żeby nie dać jej ani za mało, ani za dużo – mniej więcej 1/4 objętości naczynia

2. zalej wodą najlepiej o temperaturze 70-80 stopni Celsjusza (gorętsza zabiłaby cenne składniki rośliny) – w praktyce oznacza to odczekanie 10 minut, aż wrzątek przestanie być wrzątkiem. Liście można też zalać zimną wodą wtedy będziemy pić terere (napar nie będzie tal mocny, ale jeszcze zdrowszy)

3. daj sobie i yerba mate czas – po zalaniu nie mieszaj, daj yerba mate napęcznieć i oddać to co w niej najlepsze. Pij po ok 10 minutach. A potem zalej ponownie. Zwykle nie trzeba już nawet podgrzewać wody. Można to robić cztery, góra pięć razy (potem traci swoją moc). Za każdym razem napar ma nieco inny smak.

W Argentynie kiedy ktoś przychodzi w odwiedziny, zaraz po powitalnym „hola!”, słyszy od gospodarza domu: „Czy napijemy się mate?”.

Sekret yerba mate nie polega bowiem na jego wartości zdrowotnej czy odżywczej – tkwi on w duszy. Malutka tykwa przekazywana z rąk do rąk jako coś wspólnego, łączącego, to piękna południowoamerykańska tradycja. Yerba mate to przesłanie – aby na chwilę się zatrzymać i wsłuchać w siebie oraz drugiego człowieka.