Gdańsk
Gdańsk jest jednym z najpiękniejszych miast Europy. Wyróżnia się nie tylko licznymi bardzo cennymi zabytkami, ale również burzliwą historią.
Pierwsza wzmianka o Gdańsku pochodzi z 997r. Przez ponad 300 lat Gdańsk był stolicą słowiańskiego księstwa pomorskiego, a w 1308r. został zajęty przez zakon krzyżacki. Po panowaniem Krzyżaków miasto rozrosło się i wzbogaciło o wiele nowych budowli. Od 1466r. aż do ostatniego rozbioru miasto należało do Polski, było największym portem Bałtyku i pośredniczyło w handlu zbożem i drewnem pomiędzy Rzeczpospolitą i Europą. Dzięki zamożności i przywilejom Gdańsk pełnił w Rzeczypospolitej wyjątkową rolę. Stał się też ważnym centrum sztuki, tu powstawały wspaniałe meble gdańskie, złotnicy wyrabiali kunsztowne przedmioty zamawiane przez dwory królewskie całej Europy, a największą sławę zdobyły misterne cacka z bursztynu. Pozostający od 1793r. w granicach Prus Gdańsk na mocy pokoju wersalskiego zyskał status Wolnego Miasta. II wojna światowa przyniosła gdańskim zabytkom niemal całkowitą zagładę, ale dzięki powojennej odbudowie miasto odzyskało dawny blask.
Dzisiejszy Gdańsk jest miastem znanym z tradycji handlowych i otwartości na świat, nowoczesnym, atrakcyjnie położonym pomiędzy brzegiem morskim a porośniętymi lasem wzgórzami. Wraz z Sopotem – kurortem o międzynarodowej sławie – i portową Gdynią tworzy aglomerację potocznie nazywaną Trójmiastem.
Tym razem do Gdańska wybrałam się na wycieczkę z dziećmi szkolnymi jako opiekunka grupy.
Z tych też względów program tego 3 dniowego wyjazdu nie mógł być napięty i musiał obfitować w atrakcje odpowiednie dla dzieci. Odwiedziliśmy oczywiście Stare Miasto, płynęliśmy tramwajem wodnym, była też plaża (choć pogoda nam nie dopisała). Z obiektów mniej znanych zwiedzaliśmy też Twierdzę Wisłoujście. To piękny obiekt, który swą budową przypominał mi domek z pierników.
Twierdza Wisłoujście to niezwykły zabytek sztuki fortyfikacyjnej. Jej nazwa wywodzi się z czasów, gdy ujście Wisły znajdowało się bezpośrednio na północ od Twierdzy. Miejsce to stanowiło ważny z punktu widzenia strategicznego teren, skąd można było kontrolować ruch statków wychodzących i wchodzących do Gdańska. Pierwsze pisane wzmianki o istnieniu strażnicy na miejscu dzisiejszej Twierdzy pochodzą z połowy XIV wieku. Była to budowla drewniana, nic też dziwnego, że ulegała często zniszczeniu. Pierwsza stała budowla fortyfikacyjna powstała tu już po wyswobodzeniu się Gdańska spod panowania krzyżackiego (1308-1454).
W roku 1482 wzniesiona została murowana cylindryczna wieża, służąca do celów obronnych oraz jako latarnia morska. Na jej szczycie nocą rozpalano ogień wskazujący statkom drogę do portu. Sama wieża nie stanowiła dostatecznej obrony, toteż w okresie wojny polsko-krzyżackiej w latach 1518-21 wzniesiono wokół latarni drewniane umocnienia. Wokół tego rdzenia w ciągu następnych dziesiątków lat narastały poszczególne obiekty obronne, które złożyły się na całość fortyfikacji Wisłoujścia.
W latach osiemdziesiątych XVI wieku wokół wieńca na miejscu drewnianych umocnień wzniesiono czterobastionowy Fort Carré skonstruowany w myśl zasad fortyfikacji nowowłoskich. Bastiony fortu posiadały kazamaty i działobitnie, z których można było prowadzić ogień wzdłuż murów. Ściany bastionów wykonano z cegły, a naroża wzmocniono ciosami kamiennymi. Ostrzał przedpola prowadzono z dział umieszczonych na bastionach. W kazamatach widnieją daty 1586 i 1587 wskazujące na czas ukończenia poszczególnych obiektów fortyfikacyjnych. Fort Carré otaczała nawodniona fosa, poprzez którą prowadził wjazd do wnętrza umieszczony w murze kurtynowym pomiędzy bastionami i zabezpieczony bramą oraz mostem zwodzonym. Tunel bramy poprowadzono skośnie w stosunku do osi wjazdu, aby zabezpieczyć wnętrze fortu przed ewentualnym rażeniem pociskami. Data 1602, widniejąca na portalu wejściowym fortu odnosi się do prac końcowych prowadzonych w forcie.
Po I wojnie światowej Twierdza utraciła znaczenie militarne. W okresie międzywojennym pełniła funkcję bazy klubów żeglarskich. W 1945r. została niemal doszczętnie zniszczona. Od 1974r. Twierdza Wisłoujście jest w zarządzie Muzeum Historycznego Miasta Gdańska. Od tego czasu trwają prace ratownicze oraz badania archeologiczne, historyczne i konserwatorskie. Z tego powodu Twierdza dopuszczona jest do zwiedzania jedynie warunkowo.
Już na sam koniec wycieczki wybraliśmy się do Gdyni.
Gdynia jest jednym z młodszych miast w Polsce. Po odzyskaniu niepodległości w 1918r. w kraju nie było żadnego portu, zdecydowano więc, że w maleńkiej wiosce rybackiej powstanie wielkie miasto portowe i tak się stało. W czasie ostatniej wojny port i stocznie gdyńskie służyły niemieckiej Kriegsmarine, a miasto nazwano Gotenhafen. Powojenna historia Gdyni wiąże się z dramatycznymi wydarzeniami Grudnia 1970r., kiedy to stoczniowców idących do pracy po strajku milicja ostrzelała z karabinów.
W Gdyni nie ma zabytków. My przyjechaliśmy tu głównie po to by zobaczyć oceanarium. Bardzo miałam wygórowane oczekiwania w odniesieniu do tej atrakcji. Wyobrażałam sobie olbrzymie akwaria, a w nich gigantyczne ryby pływające niemal nad moją głową. No cóż – bardzo się rozczarowałam… Zamiast podróży w podwodny świat doznałam przechadzki po typowym starodawnym muzeum. Dość trudno byłoby mi się zachwycić plastikowymi lub wypchanymi zwierzakami. Tych żywych było niewiele, były malutkie i uwięzione w niewielkich akwariach. Po pół godzinnym zwiedzaniu czułam już przesyt tym miejscem.
Na koniec przeszliśmy się jeszcze Wybrzeżu Kościuszkowskim gdzie zaparkowane stoją dwa muzea: Błyskawica i Dar Pomorza. Błyskawica to polski kontrtorpedowiec, który zasłynął w czasie ostatniej wojny w walkach pod Narwikiem, Dunkierką i podczas inwazji na Normandię. Dar Pomorza, trójmasztowy żaglowiec szkolny gdyńskiej Szkoły Morskiej, zbudowany w 1909r. pływał do 1981r., a w służbie zastąpił go Dar Młodzieży.
Informacje Praktyczne:
– nocleg – duża dostępność obiektów noclegowych – jako grupa spaliśmy w samym centrum Gdańska na Starym Mieście w Domu Harcerza (ul. za Murami 2-10, Gdańsk), cena noclegu od 30 PLN/os za nocleg w pokoju 12-osbowym do 120 PLN/os za pokój 1-sobowy z łazienką
– komunikacja: autobus miejski: bilet zwykły 3 PLN, ulgowy 1,5 PLN; tramwaj wodny: bilet zwykły 10 PLN, ulgowy 5 PLN, rower 5 PLN
– Twierdza Wisłoujście: otwarte w 2014r. (w zależności od pory roku): 1.06-31.08.2014r. poniedziałek-niedziela w godz. 10:00-18:00, 01.09-30.09.2014r. poniedziałek-niedziela w godz. 10:00-16:00; bilety wstępu: normalny 10 PLN, ulgowy 5 PLN, szkolny 1 PLN
– oceanarium w Gdyni: otwarte (w zależności od pory roku): 01.06-30.06 w godz. 09:00-20:00, 01.07.-31.08 w godz 09:00-21:00, 01.09-30.09 w godz 09:00-19:00, 01.10-31.03 w godz 10:00-17:00; bilety wstępu: normalny 24 PLN, ulgowy 16 PLN
