zagadnienia różne

Szerpowie

Szerpowie
Szerpowie – lud mieszkający w Himalajach na wysokości od 3 do 6 tysięcy m npm m.in w Nepalu i w Tybecie. To rdzenna ludność tych rejonów. Turyści często mylą pojęcia – Szerpami nazywają ogólnie tragarzy, niezbyt mądrze pytając: – W jakim wieku został Pan Szerpą? Dawa Sherpa,...

yerba mate

yerba mate
Yerba mate to gatunek drzewa (po polsku ostrokrzew paragwajski), pierwotnie rosnącego nad rzeką Parana. Jako pierwsi napar z jego liści, gałązek i kory pili Indianie Guarani, zaś jezuici w XVIIw.  założyli pierwsze większe plantacje. Dziś najbardziej popularna jest w Peru, Chile, Ekwadorze,...

bocian

bocian
informacja z wiosny 2013r.: Podobno do Polski, w okolicę Bydgoszczy doleciał pierwszy bocian. Niestety marznie. Większą mądrością wykazały się natomiast boćki, które leciały do Białorusi, będąc nad Polską … zawróciły. Zawróciły i poleciały do Izraela, gdzie czekają na lepszą...

Co zrobić by nie zmarznąć?

Co zrobić by nie zmarznąć?
Co zrobić, żeby nie zmarznąć? Najlepiej nie dopuścić do tego, by zrobiło się zimno. Taki jest też i mój patent. Trzeba dbać o to, by nie tracić ciepła, bo ponowne rozgrzanie się jest trudne, a czasami wręcz niemożliwe. Ruszać palcami w butach albo kiedy leży się w śpiworze. Odpowiednie...

Masajowie

Masajowie
Nazwa Masajowie (Maasai) została nadana przez lud Bantu. Masajowie sami o sobie mówią Oigob, czyli po prostu „Ludzie”. Zamieszkują suche tereny przy granicy Tanzanii z Kenią (co ciekawe w Kenii jest ich tylko 2% całej populacji), wzdłuż tektonicznego Wielkiego Rowu Wschodnioafrykańskiego....

liofilizaty czyli o jedzeniu w górach wysokich…

liofilizaty czyli o jedzeniu w górach wysokich…
Jako ssaki, póki co, energię pobieramy tylko z jednego źródła: z pożywienia. Innego sposobu nie ma… Ile tej energii potrzebujemy to sprawa bardzo indywidualna: zależy od płci, masy ciała i prowadzonej aktywności. A w górach wiadomo, że aktywni będziemy bardzo. Rzeczą wiec oczywistą jest, że...

Okulary

Okulary
W górach nasze oczy narażone są na atak promieni UV-A i UV-B. Promienie ultrafioletowe odbite od śniegu operują bardzo mocno, powodując w skrajnych przypadkach uszkodzenie wzroku. W wysokich górach konieczne są okulary o najwyższym stopniu ochrony przed słońcem (kategoria 4). Do trekkingu i na...

Gejzery

Gejzery
pole geotermalne i gejzery El Tatio, północne Chile Gejzery czyli naturalne, gorące źródła, nie są zjawiskiem powszechnym. Ich występowanie ograniczone jest do zaledwie kilku obszarów na Ziemi. Park Narodowy Yellowstone, Alaska, Kamczatka i Islandia  – to na półkuli północnej. Na antypodach...

oscypek

oscypek
Dawniej górale mówili: „Kto ma owce, ten ma, co chce”. Obecnie mówią: „Kto ma owce, ten jest baran”. Wypas owiec już dawno przestał być opłacalny, dlatego kultura pasterska zamiera, a wraz z nią jej najsłynniejsze wyrobu, w tym oscypek. W latach 80. Ubiegłego wieku w Polsce wypasano...

redyk

redyk
Z hodowlą owiec związany jest sezonowy wypas owiec. W góry ze stadami wyruszano po dniu św. Wojciecha (23 kwietnia), a wracano po św. Michale (29 września). Stadem w czasie wypasu opiekował się zespół ludzi, na czele którego stał baca. Podlegali mu juhasi i ich pomocnicy, chłopcy zwani...

choinka

choinka
nasza polska tradycyjna choinka Najstarsze pisemne świadectwo o ozdobionym na Boże Narodzenie drzewku – choince pochodzi z 1419r. Wtedy to niemieccy piekarze z Fryburga ustawili choinkę w szpitalu Świętego Ducha, ozdabiając ją jabłkami, gruszkami, opłatkami, piernikami, orzechami i papierowymi...

choroba wysokościowa

choroba wysokościowa
Góry wysokie często porażają nas swoim pięknem, surowością i niedostępnością, wiążą się także z wieloma wyzwaniami i niebezpieczeństwami. Jednym z największych jest choroba wysokogórska (ang. Acute Mountain Sickness – AMS)  U ludzi, którzy zamieszkują tereny nizinne pierwsze objawy...

bacówka

bacówka
Pasterstwo to  – wbrew pozorom – wyjątkowo ciężkie i odpowiedzialne zajęcie. Ostry, górski klimat, częste zmiany pogody, czyhające na stado drapieżniki oraz zagrażający owcom zbójnicy – wszystko to sprawiało, że pasterzem mógł być tylko prawdziwy chłop: odważny i silny. Kolejne...

koka

koka
Podróżując po Boliwii prędzej czy później każdy podróżnik będzie miał okazję żuć liście koki. Doświadczyłam tego i ja… Dla mieszkańców wysoko położonych terenów w Andach jest to element codziennego życia. Coś bez czego nie wyobrażają oni sobie egzystencji. Żują je dorośli i...

„tradycja” świąt Bożego Narodzenia

„tradycja” świąt Bożego Narodzenia
To nieprawdopodobne, ale nasze świąteczne wyobrażenia to „tradycja” bardzo młoda… Rzadko pamiętamy, jako symbolikę mają poszczególne zwyczaje, albo znamy ich zniekształcone wytłumaczenie. To co uznajemy za tradycję, niejednokrotnie jest bardzo świeżej daty. Wyobrażenia o...

Lawiny

Lawiny
Głównym zagrożeniem zimą w górach są lawiny. W latach 1996-2010 na terenie polskich Tatr doszło do 41 wypadków lawinowych, w których porwane przez lawiny zostały 134 osoby. 39 z nich zginęło, 27 zostało rannych, a 68, czyli połowa, nie odniosło obrażeń. Gdy pomoc zjawi się do 15 minut od...

orszak Trzech Króli w Poznaniu

orszak Trzech Króli w Poznaniu
6 stycznia to tradycyjnie święto religijne: Święto Objawienia Pańskiego potocznie zwane Świętem Trzech Króli. Obok Wielkanocy i Bożego Narodzenia to najważniejsze święto katolickie. Przypomina nam, kim jest Chrystus i potwierdza jego boskość. Zgodnie z Ewangelią św. Mateusza, za panowania...

Wszystkich Świętych

Wszystkich Świętych
Dzień Wszystkich Świętych (1 listopada)  i Dzień Zaduszny – zwany również Zaduszkami (2 listopada), według polskiej tradycji są świętami pamięci o zmarłych. Obydwa terminy zostały wyznaczone przez kościół katolicki. Pierwszy z nich ustanowił w 835r. papież Jan XI ku czci zmarłych...

pierniki

pierniki
Tworzenie ozdób choinkowych, ozdabianie bombek i pieczenie pierniczków to wspaniały sposób na wciągnięcie dzieci (i dorosłych) w atmosferę Świąt Bożego Narodzenia. Tematem przewodnim naszego „przedsięwzięcia” było sprawić dzieciakom frajdę. Na zdjęciach widać, że w dużej...

rogale świętomarcińskie

rogale świętomarcińskie
Specyficznym poznańskim zwyczajem jest pieczenie na św. Marcina (11 listopada) rogali świętomarcińskich, nadziewanych masą migdałowo-orzechową. Tradycja wypieku rogali świętomarcińskich w Poznaniu sięga 1891r. Gdy zbliżał się dzień św. Marcina, ówczesny proboszcz poznańskiej parafii pod...

puchowe ubranka

puchowe ubranka
Chyba najczęściej zadawanym mi pytaniem po powrocie z wypraw wysokogórskich jest: – A jak tam jest zimno? Jak tam była temperatura? Niestety nie wożę ze sobą termometru, a poza tym temperatura odczuwalna – zależna od wiatru – i tak nie jest mierzalna. Inaczej się czuję gdy wiatr...

bezpiecznie w górach zimą

bezpiecznie w górach zimą
Góry, nawet te niepozorne, zimą mogą odebrać życie temu, kto je zlekceważy… Częstym błędem jest brak odpowiedniej kondycji fizycznej. Warto pamiętać, że nawet jeżeli w innych porach roku jesteśmy bardzo aktywni, to zimą, przy niesprzyjającej aurze, mniej się ruszamy, w wyniku czego...

świat po Kolumbie

świat po Kolumbie
Przed 200 milionami lat na Ziemi istniała jedna wielka masa lądu, zwana Pangeą. W wyniku działania sił geologicznych ten superkontynent uległ rozerwaniu, a w następstwie jego podziału powstały kontynenty, które znamy dzisiaj. Przez dziesiątki milionów lat nie było żadnej komunikacji między...

Wigilia

Wigilia
Boże Narodzenie jest – po Wielkanocy – najważniejszym świętem katolickim w roku. Czas świąt Bożego Narodzenia, to w naszych domach dni kultywowania wielu starych, pięknych zwyczajów, które dodają tym świętom szczególnego uroku i ciepła. Najbardziej oczekiwany przez wszystkich jest wieczór...

Wielkanoc

Wielkanoc
Wielkanoc jest najważniejszym i najbardziej uroczystym świętem w tradycji chrześcijańskiej. To święto stare, wielokulturowe, łączące tradycje pogańskie, starosłowiańskie, chrześcijańskie i żydowskie. Wywodzące się z czasów pogańskich obrzędy związane z wiosennym przesileniem...

Wielkanoc w Skopje

Wielkanoc w Skopje
Wielkanoc w Skopje (Macedonia) jest celebrowana według obrządku prawosławnego. Często to prawosławne Święto jest obchodzone w innej dacie niż katolicka Wielkanoc. Tak jak dla Polaków, tak i dla Macedończyków Wielkanoc to bardzo ważne święto religijne. Już  w sobotę wieczorem wszyscy...

Prima Aprilis czyli Wielkanoc 2013

Prima Aprilis czyli Wielkanoc 2013
Takich Świąt Wielkanocnych jak w tym roku chyba nikt w Polsce się nie spodziewał… Pamiętam lata kiedy w tych dniach było zimno, ale tyle śniegu – nie pamiętam… W tym roku natura sprawiła nam niezły dowcip: 1 kwietnia niemal cały dzień padał śnieg. Spadło go tyle, że...

Tłusty Czwartek

Tłusty Czwartek
W bieżącym tygodniu przypada koniec karnawału czyli tzw. zapusty (w Poznaniu zwany podkoziołkiem a w Krakowie – combrem). A skoro kończy się karnawał to najbliższy czwartek będzie wyjątkowy – nareszcie mamy Tłusty Czwartek. Tłusty Czwartek rozpoczyna ostatni tydzień karnawału i jest...