Wielkopolski Park Narodowy

Wielkopolski Park Narodowy leży ok. 15 km południe od Poznania i jest jednym z najbardziej atrakcyjnych terenów w Wielkopolsce. Park jest odwiedzany przez ponad milion turystów rocznie. Przez Park biegnie pięć znakowanych szlaków turystyki pieszej o łącznej długości 85 km oraz ponad 120 km tras rowerowych i 24 km tras konnych.

Wielkopolski Park Narodowy powstał w celu ochrony polodowcowej rzeźby terenu oraz unikatowych zespołów roślin i zwierząt. Inicjatorem utworzenia Parku był Adam Wodziczko. W Parku utworzono 18 obszarów ochrony ścisłej – obejmują one ochroną naturalne zbiorowiska roślinne, związane z nimi zwierzęta, formy ukształtowania powierzchni terenu oraz niektóre z jezior Parku. Ochroną objęto także 32 drzewa pomnikowe i 1 głaz narzutowy.

Wielkopolski Park Narodowy wpisany jest w dorzecze Odry i w całości odwadniany przez rzekę Wartę. Pomiędzy wysoczyznami morenowymi Wielkopolskiego Parku Narodowego znajdują się liczne jeziora. Większość z nich charakteryzuje się znaczną powierzchnią i niewielką głębokością. Są to jeziora rynnowe (poza jeziorem Kociołek) wypełniające rynny glacjalne ukształtowane przez wody roztopowe wypływające spod lądolodu. W większości są to jeziora eutroficzne, co oznacza, że ich wody są bogate w biogenny, co sprzyja rozwojowi glonów. Jeziora takie są bardzo podatne na zakwitanie i zanieczyszczenia. Jedynie jezioro Góreckie reprezentuje typ zbiornika mezotroficznego, posiadanaturalne mechanizmy obronne i jest umiarkowanie podatne na degradację.

trasa: parking przy wieży widokowej w Pożegowie – głaz narzutowy Zamoyskiego – studnia Napoleona – głaz narzutowy Wodziczki – Jezioro Kociołek – głaz narzutowy Jaskowiaka – Jezioro Góreckie – głaz narzutowy Dąbskiej – powrót tą samą drogą (trasa spacerowa, łatwa; zalecana dla rodzin z dziećmi i osób starszych)

Zaczynamy nasz spacer na parkingu na peryferiach Mosiny. Choć jest dopiero 1 marca pogoda jest iście wiosenna.

Zaraz obok parkingu widzimy pierwszą naszą atrakcję: wieżę widokową. Ta całkiem okazale wyglądająca budowla o wysokości blisko 17 metrów powstała tutaj niedawno – w 2011r.  Wieża została usytuowana w pobliżu dwóch malowniczych zbiorników wodnych. Teren dookoła jest urozmaicony – znajdują się tu miejscowe wyniesienia, strome skarpy i zapadliska, ukształtowane sztucznie przy eksploatacji iłów. Z wieży roztacza się ciekawa panorama terenów Wielkopolskiego Parku Narodowego, lasów Nadleśnictwa Konstantynowo, zabudowań miasta Mosina i miasta Puszczykowa, a także przy sprzyjających warunkach atmosferycznych miasta Lubonia i Poznania. Dawne wyrobisko sąsiaduje z jednej strony ze zwartymi kompleksami lasów, a z drugiej strony z zabudowaniami mieszkalnymi i gospodarczymi Pożegowa, części miasta Mosina.

Po krótkim przystanku na podziwianiu Wielkopolskiego Parku Narodowego z ciekawej wysokości ruszamy dalej. Kierujemy się gruntową drogą w kierunku Mosiny i tak po przejściu na drugą stronę ulicy Pożegowskiej odnajdujemy turystyczny szlak niebieski.

Już po kilkunastu minutach mijamy znajdujemy „słupek” ze szczegółowymi oznaczeniami szlaków. Choć nie mamy w planie przejścia wielokilometrowej, kondycyjnej trasy to z pewnością możemy na swojej drodze liczyć na liczne atrakcje przyrodnicze i historyczne. Pierwsza z nich znajduje się tuż obok: głaz narzutowy upamiętniający Władysława hr. Zamoyskiego (1853-1924), ustawiony tuż przy drodze w 1994r. Głaz jest darem Tatrzańskiego Parku Narodowego i pochodzi z koryta Suchego Potoku w Tatrach.Władysław Zamoyski był wytrwałym obrońcą Tatr, inspiratorem powołania Tatrzańskiego Parku Narodowego. W 1924 roku przekazał cały swój majątek narodowi, tworząc fundację „Zakłady Kórnickie”, której tereny weszły później w skład Wielkopolskiego Parku Narodowego. Kierując się drogą w dół, dosłownie kilkadziesiąt metrów dalej znajduje się (w sumie dość nieciekawie się prezentująca) studnia Napoleona. Studnia podobno jest jednym z najciekawszych punktów w Wielkopolskim Parku Narodowym. Źródło to przez wiele lat było ujęciem wody dla osady leśnej WPN w Osowej Górze. Legenda głosi, że Napoleon Bonaparte był w Mosinie aż trzykrotnie: pierwszy raz – gdy przeprowadzał inwentaryzację, drugi – gdy prowadził swoje wojska na Moskwę i trzeci – gdy pokonany wracał do Paryża. W 1812r. zatrzymał się przy źródełku by zaczerpnąć wody do picia. Zgodnie z legendą, raz w roku woda w studni zamienia się w szampana.

Idziemy dalej. Po lewej stronie widzimy niewielki wąwóz i postanawiamy tam zejść. Okazuje się, że wąwóz prowadzi do nieczynnej już stacji PKP w Osowej Górze. Dziwnie to wygląda, bo tory kończą się z niedacka… pod suchymi liśćmi. Linię kolejową do Osowej Góry uruchomiono 1 listopada 1912 roku, a w 1966 roku trasa ta została zelektryfikowana. W związku z rozwojem transportu samochodowego, linia została zamknięta w listopadzie 1999 roku. Mijamy wąwóz i dochodzimy do głazu narzutowego, poświęconego pamięci prof. Adama Wodziczki (był on inicjatorem działań społecznych zmierzających do powołania Wielkopolskiego Parku Narodowego; w roku 1922 wystąpił w Polskim Towarzystwie Przyrodniczym w sprawie konieczności ochrony okolicznych terenów). W miejscu gdzie stoi głaz, w 1933 roku dokonano symbolicznego otwarcia Wielkopolskiego Parku Narodowego.

Niebieski szlak dalej prowadzi nas do urokliwego Jeziora Kociołek. Kociołek to jezioro niewielkie – ma zaledwie 8,50 ha powierzchni. Jest to jezioro polodowcowe typu kocioł eworsyjny. Misa tego jeziora została prawdopodobnie wydrążona przez kamienie poruszane wirującą wodą w rzece podlodowcowej. Ze względu na stromo opadające brzegi jeziora, jego stosunkowo dużą głębokość (ok. 8m) oraz osłonięcie lasem przed działaniem wiatru, występuje tu zjawisko meromiksji, tzn. cyrkulacja wody w jeziorze w ciągu roku jest niepełna. W jeziorze występują następujące gatunki ryb: szczupak, płoć, jaź, wzdręga, krąp, leszcz, lin, koza, okoń, jazgarz. Na stromych brzegach jeziora można zaobserwować działalność bobrów – znajdują się tu liczne powalone pnie drzew. W leśnym otoczeniu jeziora rosną pojedyncze 200-letnie sosny zwyczajne, dęby szypułkowe i bezszypułkowe. Jedno z takich drzew znajduje się przy zachodnim brzegu jeziora, na rozwidleniu czerwonego i niebieskiego szlaku. My dalej podążamy szlakiem czerwonym – idziemy w kierunku Jeziora Góreckiego.

Jezioro Góreckie uznawane za najpiękniejsze jezioro Wielkopolskiego Parku Narodowego. Znajdują się na nim dwie wyspy – Zamkowa i Kopczysko (na wyspie Zamkowej znajduje się urokliwy dziewiętnastowieczny zameczek zbudowany przez Tytusa Działyńskiego dla jego siostry Klaudyny Potockiej). Wokół jeziora rośnie kilka pomnikowych drzew, m.in. dąb szypułkowy o dwóch pniach.

Jezioro Góreckie jest najgłębszym jeziorem Parku. Jego głębokość maksymalna to 16,84 m, głębokość średnia 8,89 m. Z zachodniego brzegu jeziora wypływa okresowy strumień łączący je z jeziorem Dymaczewskim.

Gdy dochodzimy do brzegów jeziora z zaskoczeniem zauważamy, że jego wody są częściowo zamarznięte – o tyle to dziwne, że zima w tym roku była dla nas łaskawa, z mroźnych dni było niewiele…

Szlakiem czerwonym obchodzimy Jezioro Góreckie od strony wschodniej (prawej). Zadbaną szeroką aleją dochodzimy do głazu imienia Izabeli Dąbskiej. Tutaj robimy sobie przerwę na mały posiłek regeneracyjny i do auta wracamy tą samą trasą.

Informacje Praktyczne:

– aby eksploatować opisaną część Wielkopolskiego Parku Narodowego najlepiej dojechać do Mosiny i dalej ulicą Pożegowską do parkingu w pobliżu wieży widokowej

– wstęp do Parku Narodowego i wejście na wieżę widokową jest bezpłatny

– trasa jest bardzo dobrze oznaczona (szlak niebieski i potem czerwony)

 1 marca 2014r.